Η διαδικασία του επαγγελματικού προσανατολισμού στοχεύει στην υποστήριξη και στην υποβοήθηση του εφήβου στη λήψη της καταλληλότερης απόφασης σχετικά με τη σταδιοδρομία του.
Οι έφηβοι που βρίσκονται στην φάση της επαγγελματικής επιλογής καλούνται να πάρουν επαγγελματικές αποφάσεις ενώ διακατέχονται από αρκετούς προβληματισμούς και διλήμματα. Μερικά από αυτά συνοψίζονται στα ακόλουθα:
- Δεν έχω πληροφόρηση για τα επαγγέλματα που με ενδιαφέρουν
- Δεν ξέρω αν μου αρέσει κάποιο επάγγελμα
- Με ενδιαφέρουν αρκετά επαγγέλματα αλλά δεν ξέρω σε ποιο να καταλήξω
- Αντιμετωπίζω δυσκολίες στο να πάρω μια απόφαση
- Δεν ξέρω αν είμαι κατάλληλος για το επάγγελμα που έχω επιλέξει
- Δεν γνωρίζω τις εναλλακτικές που έχω αν δεν περάσω στις εξετάσεις
Ο έφηβος που βρίσκεται σε αυτή τη θέση και αναζητά τις υπηρεσίες του επαγγελματικού προσανατολισμού μπορεί να βοηθηθεί στην αναγνώριση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων του, στην ανεύρεση των πληροφοριών που χρειάζεται σχετικά με την επιλογή κατεύθυνσης σπουδών και την αγορά εργασίας, στην καλύτερη γνωριμία με τον εαυτό του, στην ανίχνευση των αξιών που έχει για την εργασιακή ζωή αλλά και των προσδοκιών του από αυτήν. Μπορεί επιπλέον να βοηθηθεί στην διερεύνηση άλλων παραμέτρων ενδοψυχικών, οικογενειακών ή περιβαλλοντικών που αποπροσανατολίζουν, περιορίζουν ή αναστέλλουν τη διαδικασία λήψης της καταλληλότερης κάθε φορά απόφασης. Μπορεί έτσι να προσδιορίσει τον προσωπικό του στόχο και να καταρτίσει ένα σχέδιο δράσης προς την πραγμάτωσή του.
Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επαγγελματικού προσανατολισμού, επομένως, περιλαμβάνει την αρχική συνέντευξη με τη λήψη του ιστορικού χρήση σταθμισμένων (έγκυρων και αξιόπιστων) ψυχομετρικών εργαλείων ώστε να διερευνήσει στοιχεία της προσωπικότητας, ικανότητες και ενδιαφέροντα/ κλίσεις και παρέχει επαγγελματική συμβουλευτική - ενίοτε οικογενειακή - ώστε να συντεθούν όλα τα κομμάτια της διαδικασίας που έχει προηγηθεί.